12 Nisan 2011 Salı

Çelişen Atasözleri

Çelişki
Bu konuya değinmek ne zamandır beynimi meşgul ediyordu. Nitekim şu saatte bu meşguliyet sona erecek. Bizler, Türkler halkı olarak geçmişe önem veririz. Tabi kısmen önem veririz, önemle üzerinde durulması gereken konuları  pas geçeriz. Ama konumuz bu değil, en azından bugünlük..

Hepimiz kulaktan dolma da olsa az çok atasözlerimizi biliriz.. Kimini sever kimini dikkate dahi almayız. Önem verilecek durum ise, birbirleri ile çelişen o kadar çok atasözümüz var ki, anlamadım, anlamlandıramadım. Sadece tahmin yürütebildim...

Birkaç örnek vermeden önce tahminlerimden bir-ikisini sizinle paylaşmak istiyorum.

İnsanlar ruh hallerinin gerektirdiği şekilde ortaya bir laf atmışlar, ortak duygu ve düşünceleri paylaşan bir kısım bu lafın yayılmasında etkili olmuş ve günümüze iştirak etmiş..

Siyasi emeller doğrultusunda, toplumları deforme etme adına söylenmiş ve yayılmış olabilir..

Bir kısmı umut dağıtırken, diğer kısım atasözleri karamsarlık tek gerçekmiş algısı yaratır, buda yine toplumsal veya bireysel çıkarlar uğruna sarf edilmiş boş kelamlar topluluğu olabilir vs..

Bu konuda istediğiniz kadar komplo teorisi üretebilirsiniz, benim aklıma gelen şimdilik bu kadar..

Örneklere gelecek olursak;

"Biri yer biri bakar; kıyamet ondan kopar." - "Aç yanından kaç." 

"Derdini söylemeyen derman bulamaz" - "Sırrını verme dostuna o da söyler dostuna" 

"Her koyun kendi bacağından asılır." - "Kurunun yanında yaş da yanar."

"İyi insan lafının üstüne gelirmiş." - "İti an çomağı hazırla."

"Taşıma suyla değirmen dönmez." - "Damlaya damlaya göl olur."

"Zorla güzellik olmaz." - "Zora dağ dayanmaz."

"Kervan yolda düzelir." - "Balık baştan kokar."

"Düşenin dostu olmaz." - "Dost kara günde belli olur."

"Erken kalkan yol alır." - "Acele işe şeytan karışır."

"İyilik yap denize at." - "Merhametten maraz doğar." 

"Zararın neresinden dönülürse kardır." - "Battı balık yan gider."

"Akıl akıldan üstündür." - "Aklın yolu birdir." 

"Fazla mal göz çıkarmaz." - "Azı karar çoğu zarar." 

Bu kadar örnek sanırım anlatmak istediğimi pekiştirmiş olur. Karamsarlık, veya siyasi amaç güttüğüne inandığım atasözleri ile ilgili kararı sizlere bırakıyorum.

Bazı bireyler bu sözlerle hayatlarına şekil veriyor ve hayatlarını yaşıyorlar. Bu denli çelişki içeren bir havuzda yüzmek ne kadar akılcıdır bilmiyorum. Neticede "Her koyun kendi bacağından asılır." Buna göre hayatını şekillendiren bir bireyin ilerde bir gün devlet yönettiğini düşünürsek "Kurunun yanında yaş da yanar" herhalde...

Daha sağlıklı ve tutarlı bir hayat sürdürebilmek adına, atasözlerini bilin - kullanın ama hayat felsefesi haline getirmeyin. Sonuçta atasözleri anonimdir ve insan işidir.. Fazla güvenmemek gerek.